Zezem w głąb siłowni. Nie jest wcale tak, że do klubu kulturystycznego przychodzi się tylko po to, aby wyprofilować sobie bicepsy, poszerzyć klatę i wycisnąć 150 na ławie. W przeważających przypadkach ludzie przychodzą... do ludzi.

O frekwencji decyduje atmosfera. Fileas Fox z powieści „W 80 dni dookoła świata” spędzał czas na codziennym czytaniu gazet w elitarnym klubie dla dżentelmenów, mimo że każdą gazetę mógł sobie kupić i przeczytać u siebie w domu, mocząc jednocześnie nogi w miednicy z wodą i delektując się kieliszkiem whisky. Mimo takich udogodnień, w klubie było jednak przyjemniej i Foxowi nigdy nie przyszłoby do głowy, że można trwonić czas na lekturę gazet w domu.

Jaś Kowalski z 15-piętrowego bloku w centrum miasta mógłby kupić sobie hantle, a nawet małą sztangę, ławeczkę i stojaki, bo ma pokój tylko dla siebie i wszystko ładnie by się zmieściło. Na dodatek, kiedy porówna koszty sprzętu z kosztami comiesięcznych składek, wychodzi na to, że jednak taniej byłoby ćwiczyć w domu, a mimo to - przychodzi do klubu.

Znam biznesmena, który ma willę, basen i siłownię, ale często widzę go w klubie, gdzie takie luksusy nie istnieją

Co przyciąga nas wszystkich do tego niekoniecznie pachnącego sanktuarium gromadnego stękania, charczenia, pojękiwania i huku żelaza?
Znowu to samo: ATMOSFERA. Na klubową atmosferę składa się wiele rzeczy – jedne są dostrzegalne gołym okiem, inne tylko wyczuwalne. Atmosferę tworzą ludzie, w pierwszym rzędzie kierownik siłowni, następnie instruktorzy, a później już cała ćwicząca społeczność. To przecież od kultury osobistej instruktora i od jego sposobu prezentowania się zależy, czy na sali będzie głośno, czy cicho, czy językiem porozumiewania się będą słowa „proszę” i „dziękuję”, czy raczej „k... mać” i „spier...”.

Nie jest żadną tajemnicą, że w klubach pojawiają się zarówno intelektualiści jak i menele, a nawet bandyci przed lub po „resocjalizacji”. Jeżeli siłownia zostanie zdominowana przez tych drugich, ci pierwsi najpewniej się wyniosą i poszukają coś dla siebie. Jeżeli natomiast na znakomitą większość grupy składają się nauczyciele, lekarze, prawnicy, urzędnicy, biznesmeni i tym podobni członkowie klubu, menelom pozostaje szybki wybór: albo dostosować się do klimatu stworzonego przez tamtych, albo też zapytać instruktora, „gdzie ćwiczą bandyci”, bo z tymi biurolami ludzie źle się czują. Ponieważ jednak „bandyci” są zwykle głośniejsi i bardziej przebojowi, więc i tak, aby utrzymać na miejscu klientelę, instruktor musi wykazać się zdolnościami dobrego moderatora nastroju.

Wybór jest w zasadzie nieograniczony, ale tylko w dużych miastach, gdzie siłowni nie brakuje. Większość amatorów kulturystyki wie, gdzie trenują „gawędziarze”, gdzie „buraki”, „koksiarze”, „przymuleńcy” lub „jelenie”. Dla każdego coś miłego. Według predyspozycji, potrzeb i aspiracji. Do klubu, o którym wiadomo, że panuje tam kulturalna i spokojna atmosfera, koksiarz przyjdzie tylko raz, bo źle tam się czuje. Jemu potrzebna jest w przerwach dyskusja o tym, co brać, ile brać i kiedy brać. Z nauczycielem nie pogada sobie o tym, więc szuka równego sobie. „Burak” źle czuje się wśród „gawędziarzy”, bo od początku będzie podejrzewał, że jeżeli ktoś w odległym kącie głośno się śmieje, to na pewno z niego. „Jeleń”, który trafi do grupy kulturystów doświadczonych i podnoszących duże ciężary, pogłębi tylko swoje kompleksy i albo się powiesi, albo pobiegnie do kolesiów z blokowiska, którzy go poinformują, co się bierze, aby zostać Colemanem w ciągu dwóch miesięcy. I tak to się kręci.

Nieprzyjemnie robi się wtedy, gdy instruktor nie panuje nad salą albo w swojej pakamerze flirtuje z panną Marysią , bo wtedy nie wiadomo, dla kogo klub jest przeznaczony. Przychodzą nieśmiałe kobiety, jacyś wystraszeni faceci, którzy nigdy sportu nie uprawiali, a tu od razu za progiem słychać ryk jakiegoś niedoinwestowanego w rozum bykola, któremu nie udało się wycisnąć 120 kg: „O kur...!”
Jak długo wytrzymają debiutanci w takim siermiężnym towarzystwie? Czy zachwycą się na tyle, aby przyprowadzić koleżanki lub kolegów z pracy? Byłby obciach, więc nie tylko nikogo nie przyprowadzą, ale odejdą sami.
I dlatego niezmiernie ważna jest postać instruktora, który nie może być kimś przypadkowym, ale osobą z autorytetem, bo to on kreuje atmosferę, to on swoim pedagogicznym talentem lub swoją nijakością zwabia albo płoszy ludzi.

Do klubu zwabić można każdego i wcale nie tylko po to, aby każdemu skroić muskulaturę według życzeń. Po prostu ludzie czują się osamotnieni i ciągle szukają dla siebie środowiska, w którym mogliby dobrze się czuć. Jakaś wyglądająca często przez okno Marysia nie zapisze się na naukę angielskiego, bo nie lubi się uczyć, nie pójdzie na kurs spadochroniarski, bo ma lęk wysokości, natomiast na siłownię przyjdzie, bo w każdej kobiecej gazecie przeczyta, że w modzie jest wysportowana sylwetka. Każda Marysia stara się być modna, więc wiele z nich przyjdzie na siłownię, bo coś trzeba ze sobą zrobić.

Jeżeli instruktor w klubie okaże zainteresowanie wszystkimi Marysiami, które tam zawitają, a otoczenie będzie przyjazne, to frekwencja się zwiększy, jeżeli natomiast tenże instruktor tylko powie im, co mają robić, a następnie zajmie się sobą, to Marysie stracą zapał. A gdy jeszcze z kątów będą dobiegać nerwowe pomruki bykoli, robiących atmosferę na swój sposób, to Marysie przeniosą się jednak na kurs spadochronowy, bo tam nikt nie straszy.

Bywają różne siłownie – z jednej strony eleganckie, pachnące, nowoczesne fitness-kluby, w których nawet nie wypada stękać przy podnoszeniu ciężaru, z drugiej – tradycyjne, staroświeckie, bez obrazków na ścianach, ale pełne najlepszych wspomnień o dawnych mistrzach i dawnych dobrych obyczajach. Te drugie nie są wprawdzie wyperfumowane, jednak stali bywalcy nie zamieniliby ich na żadne inne. W każdym razie obydwa rodzaje klubów znajdują swoich amatorów. Zdaje się, że na odrębną opinię zasługuje trzeci rodzaj klubów, taki, który stał się przytuliskiem dla kafarów i gdzie od czasu do czasu coś wybucha, kogoś niezdrowego dobija się, żeby się nie męczył, a dystrybucja preparatów tuczących kwitnie w najlepsze. Na szczęście ta „klasa” ośrodków sportowych jest akurat poza zasięgiem zainteresowania redakcji. Chociaż... tam również przychodzą tacy, którzy lgną do ludzi.

W małych miasteczkach, gdzie jest jedna lub dwie siłownie, na wybór, jak wszędzie, mają wpływ właściciele. Jeżeli fascynują się bykolami, będą mieli na treningach tylko ich. „Biurole” kupią sobie rowerki stacjonarne, zamkną oczy i będą pedałować przez góry i lasy oraz wszędzie tam, gdzie doniesie ich wyobraźnia. Czy w ten sposób zaspokoją swoje marzenia, to już inna sprawa.
Kulturystyka dawno już została pomyślana w taki sposób, aby każdy entuzjasta dobrze się z nią czuł. Nikt nigdy nie dawał gwarancji na szybkie zdobycie siły, zawsze mówiło się, że to wymaga dużo pracy i jeszcze więcej cierpliwości. Dlatego też pojawienie się w klubie napakowanego koksiarza automatycznie powoduje zmianę nastroju. To jest tak, jakby pijący herbatę w wykwintnej filiżance angielski dżentelmen Fileas Fox nagle zobaczył obok siebie woźnicę w zabłoconych gumowcach i z batem w ręku, wołającego „daj łyka!”. Zwyczajnie robi się ciasno i brudno.
Znam kluby, do których nie przyjmuje się koksiarzy. Wprawdzie nikt nie ma na czole napisane, że lubi te zastrzyki, ale doświadczonemu instruktorowi nie trzeba podpowiadać, kto jest kim. Nie ma u siebie wprawdzie „reprezentacyjnego bykola” z wypasionym od hormonów karkiem i wydatnym brzuchem, ma za to wspaniałą atmosferę w klubie coraz chętniej odwiedzanym przez ludzi z różnych środowisk.

Kulturystyka to dzisiaj jeszcze bardziej modny sport niż w latach sześćdziesiątych, ale motywacja ćwiczących znacznie się już zmieniła. Owszem, jest wielu takich, którzy konsekwentnie pracują nad sylwetką, a jednocześnie nie brakuje osób, które w pocie czoła topią stres, odreagowują emocje, nabierają kondycji, doskonale czują się w miłym towarzystwie i sami starają się tworzyć miły nastrój, a nawet rozglądają się na wszystkie strony w celu wyszukania dla siebie partnera życiowego! Niektórzy mówią, że jest to najlepszy sposób na to, aby własną samotność uodpornić na tłok w życiu codziennym. No cóż? Wszystko dobre, co ma sens.
Autor: Anna Potoczek 2006 r.
(Artykuł opublikowany za zgodą autora).
Rej.304/Ośrodki – 11 /2011.03.25/
Ostatnia aktualizacja: 2011.04.25. Godz.23:56