Triada sportsmenek – jak trening szkodzi?

Nasze porady z ¿adnym razie nie mog± zast±piæ bezpo¶redniego badania lekarskiego.
Nie wiem, czemu mam k³opoty z miesi±czk±: nie pojawi³a siê przez trzy miesi±ce. Wprawdzie mam stresuj±c± pracê, ale staram siê prowadziæ zdrowy tryb ¿ycia, dbam o kondycjê i sylwetkê. Ka¿da wolna chwilê spêdzam w si³owni lub basenie, do biura chod¼ê na piechotê. I zdrowo siê od¿ywiam: jem mnóstwo warzyw i owoców, do minimum ograniczam wêglowodany i t³uszcze – martwi siê 28 – letnia pani Renata.
Sk±d taka reakcja?
- Coraz wiêcej pañ ceni sobie aktywny styl ¿ycia i, w trosce o zdrowie, uprawia ró¿ne dyscypliny sportu. I je¶li æwiczenia maj± umiarkowany charakter, rzeczywi¶cie temu s³u¿±. Jednak ZBYT INTENSYWNY WYSI£EK FIZYCZNY MA NA ZDROWIE NIEKORZYSTNY WP£YW. Mo¿e doprowadziæ do pojawienia siê objawów nazywanych triad± sportsmenek; rozregulowania cyklu miesi±czkowego, zaburzeñ od¿ywiania oraz osteoporozy. Tak w³a¶nie organizm kobiety reaguje na brak równowagi miêdzy w³asnymi zasobami energetycznymi i na stres zwi±zany z intensywnym treningiem.
Dlaczego tak siê dzieje? – dopytywa³a pacjentka.
- Wysi³kowi nadmiernie obci±¿aj±cego organizm towarzysz± zmiany w wydzielaniu hormonów mózgowych steruj±cych cyklem miesiêcznym ( gonadoliberny, prolaktyny i lutropiny), co w efekcie prowadzi do spadku ilo¶ci kobiecych hormonów – estrogenów i progesteronu. Ale to nie wszystko. Chudn±c, kobieta traci stopniowo coraz wiêcej tkanki t³uszczowej. A kiedy ilo¶æ t³uszczu ustrojowego spada poni¿ej 17 procent, wydzielanie esstrogenów w ogóle ulega zahamowaniu. Prowadzi to do rzadkiego miesi±czkowania lub ca³kowitego zatrzymania cyklu. Poniewa¿ obecno¶æ estrogenów jest niezwykle istotna przy wbudowywaniu wapnia w ko¶æ, wiêc zbyt ma³a ich ilo¶æ skutkuje os³abieniem ko¶ci i kobiecie groziæ zaczynaj± z³amania, szczególnie koñczyn obci±¿anych podczas æwiczeñ. Co gorsza, podczas intensywnego treningu pobudzeniu ulegaj± nanercza, przez co w ustroju wzrasta poziom hormonu stresu kortyzolu oraz mêskich hormonów. Kobiecie grozi te¿ niedocukrzenie, spadek ilo¶ci insuliny we krwi i niedoczynno¶æ tarczycy.
A je¶li u pañ dotkniêtych „obsesj± cia³a” do intensywnych æwiczeñ, które czêsto staj± siê sposobem na rozlasowanie emocji, dojdzie restrykcyjna dieta, rozwija siê u nich anorekcja lub bulimia.
Jak mam wyci±gn±æ siê z tych hormonalnych k³opotów?
-Aby przywróciæ regularny cykl miesiêczny, przypiszê pani dwusk³adnikow± pigu³kê antykoncepcyjn±, która jednocze¶nie pomo¿e utrzymaæ prawid³ow± gêsto¶æ ko¶ci.. Pozytywny wp³yw na ko¶ci i miê¶nie maj± te¿ preparaty zwapnia, witaminy z grupy B oraz ¿elazo i cynk. Jednak w pani przypadku przyjmowanie ich mo¿e nie wystarczyæ, gdy¿ do zaburzeñ przyczyni³ siê ogólny styl pani ¿ycia. Terapia wymaga wiêc zmian ¿ywno¶ciowych, tj. wzbogacenia diety we wszystkie niezbêdne organizmowi sk³adniki od¿ywcze i nauczenia siê innego sposobu roz³adowywania emocji ni¿ „wyciskanie” sztangi na si³owni.
Zrób te badania!
W wykryciu zaburzeñ miesi±czkowania u kobiet, które uprawiaj± sport, pomocna jest ultrosonografia wykluczaj±ca schorzenia typu organicznego i analizy laboratoryjne: poziomu hormonów tarczycy i prolaktyny, a w przypadku wystêpowania objawów hiperandrogenimu (mêski typ ow³osienia, tr±dzik) – poziomu testosteronu i siarczanu dehydroepiandrosteronu (DHEA).
Autor: dr Maciej Kunica – ginekolog. Tygodnik „Zycie na Gor±co" z dn. 20.03.2008 r.
Rej.370./Trening - 46 JWIP/PL/2011.06.09/
Aktualizacja: 2011.06.30 godz. 22:48
|