Iluż ludzi wie, że góry najpiękniejsze są jesienią? Niewielu spotkasz ich o tej porze.
Słońce nie przypala już grzbietu, powietrze jest lekkie i rześkie. Delikatna mgła wisi nad dolinami. Czerwienieją jarzębiny, płowieją trawy, rdzawa trawa pokrywa już liście buków. I cicho, pusto, tylko owce dzwonią na halach i łąkach. Wielka wczasowa fala opadła. Oto najpiękniejszy czas pójścia w góry.

Lato tatrzańskie czy babiogórskie – jest zdradliwe. Wybierasz się na dwa tygodnie lipca w Bieszczady – i leje deszcz przez dwa tygodnie. U brzegów Tatr rozbijasz w sierpniu namiot – i burza spędza cię w każde popołudnie ze ścieżki, czy - gorzej jeszcze - z grani.
Tylko jesień górska cię nie zrazi.

Wędrowanie po górach jest bowiem przede wszystkim sztuką dzielenia samotności z nielicznymi towarzyszami. Być może imponująco wygląda kierdel owiec wypełniających swym pobekiwaniem całą dolinę, ciągnący długim sznurem po upłazach i perciach. Ale co dobre dla owiec, nie zawsze jest dobre dla ludzi. Zostawmy dla ruchu masowego spacery, kolejki linowe, autokarowe promenady. Dwustoosobowa wycieczka na Zawrat, schroniska zapchane do ostateczności zmęczonymi dziećmi prowadzonymi przez niemądrych nauczycieli – wszystko to deprecjonuje przeżycia górskie, rozgniata wielkość i majestat gór, odbiera im ich prawdziwą ciszę. W lipcu i sierpniu tego nie unikniemy. Ale niech tylko wkroczy wrzesień na kartki kalendarza, góry się wyludniają. Jak za skinięciem różdżki, pogoda się wygładza, rozpływają się gdzieś na horyzoncie groźne burzowe chmury. Wtedy przychodzi czas na nas. Idziemy w góry. Czekają na nas.

Jest ciepło, ale nie gorąco. Słońce świeci, lecz cokolwiek blado. Zamglony krajobraz skłania do refleksji, cisza rozmarza, szum strumieni hen, daleko w dole przynosi aurę delikatnej melancholii. I tak, siedzą gdzieś wysoko pod szczytem, nurzając twarz w suchych trawach i ziołach, mając oczy pełne złotawego rozproszonego światła, staramy się nagle jakoś mięccy, liryczni, skłoni do ciepłych, łagodnych uczuć, wspomnień, myśli…

Ostrzegam: grozi to poważnym wypaczeniem naszego zblazowanego nieco charakteru, cynicznego trochę światopoglądu. Grozi rozklejeniem się. Jeśli przypadkiem towarzyszy nam partner płci odmiennej, to nie ręczę za nic. Znam ludzi odpornych na narciarskie zagony wielkanocne wgłąb gór, na wielka letnią taternicką przygodę: nie wytrzymają naporu tej jednej pory roku: górskiej jesieni. Najdziwniejsze, że dzień dzisiejszy nie żałują. Gdy wspomnieć im o jakimś popołudniu na Starbocińskim Szczycie czy na Pilsku, uśmiechają się nieco wstydliwie…

Więc może nie ostrzegam w końcu: może zachęcam? Plecak na grzbiet, mapka w kieszeń wiatrówki – i w góry! Nie wierzycie naiwnym, którzy wypychają Was tam w lipcowy skwer Sudetów, czy na sierpniowy spęd tłumów na Gąsienicowej. Jedźcie teraz. Złota polska jesień zaciąga już swą wartę nad górami. Borówki osiągają soczystość miodu, a brusznice przyciągają usta cierpkim smakiem. Wychodzą rydze. Czas na Was. Pająki szykują już babie lato do swych wielkich, corocznych skoków. Nim nici okryją szron nadranny, nim wiatry przyniosą pierwsze podmuchy zimy – skorzystajcie z zaproszenia.
Autor Andrzej Ziemilski (1923 -2003)
Rej.142/różne -17/24.09.2010 r.
Ostatnia aktualizacja 2011.10.16. godz. 21: 18