Na zdjêciu Marian Juras – Mistrz Czechos³owacji w kulturystyce 1972 rok, kat. seniorów do 168 cm wzrostu.
Artyku³ z 1988 roku ci±gle aktualny, szczególnie dla tych æwicz±cych dla zdrowia ( przyp. j.w.).
Dlaczego nie robimy postêpów w rozwoju si³y i masy miê¶niowej mimo intensywnego treningu ? Przyczyny takiego stanu rzeczy s± do¶æ z³o¿one. G³ówny problem tkwi w uk³adzie kr±¿enia i po³±czeniach miê¶niowo-stawowych czyli ¶ciêgnach.
Podczas treningu o wysokiej intensywno¶ci zaopatrzenie organizmu w energiê jest zmniejszone, natomiast zwiêksza siê ilo¶æ produktów odpadowych w miê¶niach. Jedyn± drog± pozbycia siê ich i lepszego zaopatrzenia w energiê jest system kr±¿enia krwi. Polega to na tym, ze zarówno energia jak i produkty odpadowe transportowane s± przez krew. Je¶li uk³ad kr±¿enia jest s³abo rozwiniêty, to organizm obci±¿ony do maksimum swoich mo¿liwo¶ci w trakcie treningu o wysokiej intensywno¶ci po prostu - jak to siê popularnie mówi - wysiada. Pó¼niej trzeba d³u¿szego czasu, aby zrównowa¿yæ dop³yw energii i odp³yw produktów odpadowych, a to znacznie wyd³u¿a okres odnowy organizmu. Przy treningu z du¿ymi obci±¿eniami miê¶nie i ¶ciêgna s± napiête do maksimum swoich mo¿liwo¶ci i podatne tym samym na wystêpowanie mikrourazów i kontuzji. To równie¿ przed³u¿a okres odnowy lub wy³±cza na pewien czas z treningu.
Tylko uk³ad kr±¿enia mo¿e przenosiæ i rozdzielaæ ¶rodki ¿ywieniowe do miê¶ni i usuwaæ z nich produkty odpadowe. Bez dobrze rozwiniêtego uk³adu kr±¿enia krwi nikt nie jest w stanie sprostaæ wymogom treningu, z du¿ymi obci±¿eniami przez d³u¿szy czas. Efektem mo¿e byæ tylko brak postêpów i kontuzje.
Aby unikn±æ takiej sytuacji, trzeba przygotowaæ organizm do znoszenia intensywnych wysi³ków. Je¶li kto¶ ma wydajny uk³ad kr±¿enia np. w wyniku wcze¶niejszego uprawiania sportów o charakterze wytrzyma³o¶ciowym to jego organizm sprosta ciê¿kiemu treningowi si³owemu. Ale wiêkszo¶æ æwicz±cych na sylwetkê w Polsce trenuje, niestety, do¶æ jednostronnie. Tzw. szanuj±cy siê kulturysta, wpatrzony w swoje bicepsy, unika jak ognia uprawiania sportów uzupe³niaj±cych, takich jak np. marsze i biegi, jazdê na rowerze, p³ywanie, gry sportowe. A wiêc wszystkich tych form ruchu, które wszechstronnie rozwijaj± uk³ad sercowo-naczyniowy.
Mo¿na to naprawiæ æwicz±c w pewnych okresach z ma³ymi ciê¿arami i wykonuj±c du¿± liczbê powtórzeñ w seriach. Wiadomo bowiem, ¿e przy wykonywaniu wielu powtórzeñ rozwijaj± siê dodatkowe kapilary (ma³e naczynka krwiono¶ne) i tym, samym uk³ad kr±¿enia staje siê bardziej wydajny. Wiêksza liczba naczyñ krwiono¶nych w miê¶niach pozwala na zwiêkszenie wymiany energii i produktów odpadowych przez uk³ad kr±¿enia, a tym samym skrócenie czasu odnowy organizmu po intensywnym treningu. Poza tym æwiczenia z ma³ymi ciê¿arami pozwalaj± na wzmocnienie ¶ciêgien.
Jak podnie¶æ wydajno¶æ uk³adu kr±¿enia krwi przez trening z ma³ymi obci±¿eniami?
• Du¿± liczbê powtórzeñ w seriach nale¿y wykonywaæ przez 1-2 miesi±¬ce w roku w zale¿no¶ci od stanu wydolno¶ci uk³adu kr±¿enia krwi.
• Trening z du¿± liczb± powtórzeñ stosowaæ jedynie w I czê¶ci cyklu szkoleniowego, a wiêc w fazie przygotowawczej, kiedy æwiczy siê na masê i si³ê, aby zaadaptowaæ organizm do du¿ych obci±¿eñ.
• Serie z du¿± liczb± powtórzeñ mo¿na stosowaæ albo w ramach ogólnej rozgrzewki, albo te¿ jako rozgrzewkê specjalistyczn± przed æwiczeniami podstawowych grup miê¶niowych, kiedy to w grê wchodzi metoda progresji, a wiêc du¿e ciê¿ary.
• W ogólnej rozgrzewce powinno siê wykonywaæ 3-4 serie podstawowych æwiczeñ (np. przysiady ze sztang± na barkach, wyciskanie w le¿eniu, martwy ci±g itp.), po 50-75 powtórzeñ (po 1-2 serie na ka¿de æwiczenie).
• Przy rozgrzewce specjalistycznej na dan± grupê miê¶niow± wykonaæ 1-2 serie po 35-40 powtórzeñ z ma³ym obci±¿eniem.
• Serie z du¿± liczb± powtórzeñ nale¿y wykonywaæ tylko 1-2 razy w tygodniowym cyklu treningowym.
Aby organizm szybko i skutecznie regenerowa³ siê po treningu z du¿ymi obci±¿eniami (a to jest warunkiem zdobycia si³y i masy miê¶niowej), konieczny jest dobrze rozwiniêty uk³ad kr±¿enia krwi. Szybka odnowa pozwala bowiem na bardziej intensywny trening, a to zawsze przynosi okre¶lone zyski w d±¿eniu to zbudowania atletycznej sylwetki.
Autor: Henryk Jasiak, 1988 r.
Przygotowa³: Mariusz Liwowski wrzesieñ 2008 r.
Rej.423./ Trening – 53/2011.09.28/ JWIP.PL
Ostatnia aktualizacja: 2011.10. 18. Godz.17:28.
|