Nie każdy trenujący kulturystykę zostanie mistrzem, ale każdy systematycznie ćwiczący siłowo może ukształtować atletyczną sylwetkę, sprawność fizyczną oraz zachować zdrowie do późnych lat swojego życia. Jestem jednym z wielu, którzy przekonali się, jak kulturystyka mojej młodości pozytywnie formowała postawy i zachowania ćwiczącej młodzieży.

Przygodę z rekreacyjnymi ćwiczeniami siłowymi rozpocząłem pod wpływem książek redaktora Stanisława Zakrzewskiego. Czterdzieści dwa lata temu, w Głogowie – historycznym mieście, będąc 14 letnim uczniem podstawówki przypadkowo w księgarni na Alei Wolności natrafiłem na podręcznik kulturystyki pt. „Jak stać się silnym i sprawnym”. Kupiłem. „Póki jesteś młody możesz kształtować swoje ciało. Możesz usuwać wady budowy. Zdecyduj się, czy chcesz być silny czy słaby, dobrze czy źle zbudowany. Czy chcesz mieć nadal wiotkie mięśnie, pochylone plecy, wąską klatkę piersiową, czy też wolisz wzbudzać podziw pięknie rozwiniętą muskulaturą, śmigłą sylwetką, szerokimi barami. Jeśli chcesz zdobyć siłę, wskażemy ci drogę” – autor napisał na pierwszej stronie.
Któż z młodych nastolatków nie dostrzegłby szansy stania się atletą, mimo ze autor ostrzegł, że droga do tego wymarzonego celu jest długa, nie łatwa, ani też prosta!

Już na wstępie podręcznika dowiedziałem się, że systematyczna praca siłowa działa cuda, poznałem abecadło kulturystyki, które zaczyna się od ćwiczeń gimnastycznych, a nie jak obecne zalecenia na stronach kulturystycznych magazynów, aby na początek kupić kilka puszek, ze „strawą”, bez której trudniej rozwinąć „sztuczne” mięśnie! Przeczytałem opisy ćwiczeń, przykłady treningów do naśladowania. Zainteresowałem się również intrygującymi mnie rozdziałami o bezprzyrządowej metodzie ćwiczeń i o tym jak ćwiczył sławny atleta - zapaśnik Zbyszko Cyganiewicz podnosząc i rzucając kamienie, wykonując skoki, biegając w terenie. Fotografie polskich i czołowych zagranicznych kulturystów jeszcze silniej pobudziły moją dziecięcą wyobraźnię. Postanowiłem atletycznie wyglądać i stać się silnym. Droga do tego wydała mi się łatwa, wystarczyło tylko zacząć systematycznie trenować, na początku ćwiczenia dla nastolatków wskazane przez autora. Trochę mnie korciło, żeby jednak zacząć od programu treningowego dla starszych chłopców. Nim do tego doszło upłynęło kilkanaście miesięcy, gdyż pozostałem przy gimnastyce, pompkach na ziemi, podciąganiu na drążku, ćwiczeniach hantlami.

Aż na własne oczy zobaczyłem kulturystów. Latem z kolegami chodziliśmy na miejski basen niedaleko Odry, aby pływać. Pewnego dnia, gdy wesoło i głośno rozrabialiśmy w wodzie, ujrzałem dwóch dwudziestolatków bardzo ładnie zbudowanych o proporcjonalnych sylwetkach. Gdy szli brzegiem basenu, ich ciała „grały mięśniami” w blasku słońca. Nie „szpanowali”, ciało bez tatuaży i szpecących rozstępów, obecnie modnych u kulturystów. Mieli nienaganne fryzury długich włosów, bo wtedy było to zwyczajem.
Ich skoki do wody i stylowe pływanie były popisem sprawności fizycznej. Kilka silnych ruchów ramionami i bez trudu pokonywali całą długość basenu. Jednego z nich, zdumiony rozpoznałem - był starszym bratem mojego najbliższego kolegi, tyle że zawsze widywałem go w ubraniu skrywającym jego ładnie wypracowane mięśnie.

W tych „antycznie” zbudowanych kulturystach, wszechstronnych sportowo ujrzałem żywy wzór do naśladowania. Zwracali na siebie uwagę wszystkich osób będących na basenie, szczególnie dziewczęta podziwiały ich sprawność, posągową budowę (inni pewnie zastanawiali się, w jaki sposób można do tego dojść?).
Po spotkaniu kulturystów, moje marzenie stania się silnym, sprawnym i ładnie zbudowanym nabrały realnego kształtu. Dotychczasowe nudne lekcje wychowania fizycznego - głównie ćwiczenia gimnastyczne nabrały sensu. Zaczęliśmy dostrzegać, że nawet prosta gimnastyka, przewroty, skoki przez skrzynie przybliżają nas do tego, co głosił w swoich książkach Stanisław Zakrzewski – Twórca Polskiej Szkoły Kulturystyki. Kulturysta musi być wszechstronny ruchowo, czyli rozwijanie tylko mięśni to mało!

Dobrze pamiętam okładkę wspomnianego poradnika z sylwetką Sławomira Filipowicza w staniu na rękach. On podobny był do kulturystów z głogowskiego basenu. Kulturystyka uatrakcyjniła nasze dziecięce życie, przy tym urealniła nasze marzenia i to pewnie wielu tysięcy moich rówieśników. Mistrzowie kulturystyki stali się dla nas nowoczesnymi bohaterami, w czasach naszej powojennej historii, w której jako 13-14 letni chłopcy dorastaliśmy Wówczas przyjęliśmy, że to są następcy tamtych bohaterów z czasów II wojny, nasi nowi herosi czasu pokoju.

Wierny tym ideałom ćwiczyłem, dorastałem. Kiedyś kolega namówił mnie abym zapisał się do klubu sportowego "Astra" prowadzonego przez Abramczyka, wuefistę z nowosolskiego Liceum Ogólnokształującego. Na nic zdały się moje tłumaczenie: do tego nie nadaję się, jestem zbyt szczupły i siła fizyczna zbyt mała. Zastanawiałem się również, czy nie będzie to odejście od moich marzeń, gdy stanę się lekkoatletą. Kompromis stał się naturalny. W sercu nosiłem moich idoli kulturystyki, a w klubie sportowym ćwiczyłem z kolegą który pchał kulą. Tam nauczyłem się prawidłowej techniki rzutów i podnoszenia sztangi choć masę ciała miałem odpowiednią dla biegacza. Gdy czas pokazał, że nie nadaję się na „kulomiota”, pozostały ćwiczenia siłowe wykonywane w domu.

Marzenia o tężyźnie fizycznej są pisane prawie każdemu młodzieńcowi . W tym okresie swojego życia chłonie się wszystko, co jest modne, ale nie potrafi jeszcze oddzielić „ziarna od plewów”. My mieliśmy szczęście trafić na bardzo dobry podręcznik o kulturystyce, napisany zrozumiałym językiem przez autora bliskiego młodzieży. Zawarte w niej przesłanie daleko wykracza poza powszechny obecnie pogląd o kulturystyce, sprowadzonej tylko do dużej masy mięśni. Przesłanie Stanisława Zakrzewskiego ilustrowane zdjęciami naturalnych kulturystów ma odniesienie do sztuki antycznych ideałów, piękna atletów starożytnej Grecji. Uświadomienie młodemu czytelnikowi tego, co można zrobić z własnym ciałem - przy pomocy ćwiczeń - jest bardzo przekonywujące, ponieważ w poradniku można zobaczyć również zdjęcia kilku wspaniałych rzeźb antycznych: Fidiasza („Dyskobol”), Polikleta Doryforos („Włócznik”).

Połączenie ćwiczeń siłowych ze znajomością sztuki antycznej oraz wiedzą z zakresu historii ludzkości, to jakby powrót do genezy kulturystyki dla każdego. Odnoszę wrażenie, że polskim kulturystom z lat 60. i 70- tych XX w., o to właśnie chodziło i z powodzeniem im się to udało! Oprócz wspaniałych sportowych wyników, prezentowali piękno ludzkiego ciała uzyskując je w wyniku długoletnich i mozolnych treningów.
A przy tym rozwijali umysł, przygotowując się do dorosłego życia, w którym osiągnęli wiele sukcesów. Nie było suplementów, odżywek i anabolików, nie ukazywały się kolorowe magazyny dla kulturystów, wypełnione reklamami typu „co łykać aby być wielkim”. Została im tylko usilna i ciężka praca nad własnym ciałem i umysłem. I często zdarzały się „cuda”, bowiem z zakompleksionego i fizycznego „zdechlaka” wyrastał imponujący kulturysta i człowiek wielce utalentowany w życiu zawodowym. Szkoda, że o tym niewiedzą redaktorzy współczesnych magazynów dla „ociężałych” kulturystów oraz niektórzy instruktorzy, co przyczynia się do wypaczania sensu prawdziwej kulturystyki zdrowej dla człowieka.

Pamiętam słowa Redaktora: „Być silnym, to posiadać nie tylko potężne bicepsy, ale i sprawnie działające narządy wewnętrzne, płuca, serce, organy trawienia. To mieć stalowe nerwy i bystry umysł. Wreście, to także posiadać charakter…” Będąc wiernym ideałom Stanisława Zakrzewskiego, ćwicząc od 1969 roku jestem zdrów, zachowując wysoką sprawność fizyczną.
Przed laty wyciśnięcie sztangi o wadze 100 kg było jak udana randka z dziewczyną. Obecnie ćwicząc w domu ustalam sobie inne magiczne cele np w wyciskaniu pudowego odważnika (16 kg) lub w biegu sprinterskim. Obowiązki zawodowe i rodzinne pozwalają mi na dwa treningi w tygodniu. Trening siłowy zaczynam od rozgrzewki, z której przechodzę do rwania odważnika (z ziemi nad głowę, do wyprostu nóg, tułowia i ręki), na przemian lewa – prawa ręka, kończę na 50 powtórzeniu. Następna seria, to podciągania oburącz odważnika od pasa do szyi ( 30 powtórzeń). Trzecia seria: podciąganie odważnika w opadzie (80 powtórzeń). Te ćwiczenia wykonuję w zmiennej szybkości, w górę dynamicznie zaś w dół wolno opuszczam odważnik. Tak ćwicząc z łatwością utrzymuję napięcie mięśniowe i obwody, a jednocześnie poprawiam rzeźbę mięśni. Nie zależy mi na większych obwodach. Kilka lat temu ważyłem 95 kg, przy wzroście 187 cm. Obecnie ważę 87 kg, utrzymując obwód ramienia 41 cm, a w klatce piersiowej 127 cm. Jestem zadowolony, bo teraz mam kondycję i sprawność fizyczną sprzed 20 lat i o tyle lat czuję się młodziej.

Zawdzięczam to jednak drugiej części mojego treningu – biegom sprinterskim na 60 metrów, które znakomicie angażują mięśnie nóg i zwiększają wydolność organizmu. Trening biegowy poprzedzam krótką rozgrzewką, sprint powtarzam - z krótkimi przerwami odpoczynku - od 12 do 14 razy, w zależności od samopoczucia. Pierwsze trzy biegi są na rekord, czyli w granicach 9 sekund, wymagają pełnej koncentracji i dużego wysiłku. Pozostałe są jakby doskonaleniem techniki biegu, z akcentem na start pochylanie głowy, później wyprost sylwetki, wydłużanie kroku, prędkości i zawsze pracy rąk. Po zakończonym treningu często odczuwam w nich zakwasy, jak bym wcześniej wykonywał pompki na ziemi. W czasie treningu w sumie z przerwami przebiegam sprintem ok. 850 metrów i tyle samo powracając marszem na start po każdym biegu.

Po każdym takim treningu mogę powiedzieć, ze młodzieńcze marzenia (teraz, gdy mam 56 lat) w pełni spełniają się. Duch, pasja oraz fascynacja kulturystyką z lat 60 – tych nie opuszcza mnie! Pamiętam o swoim młodzieńczym motto: „choć trochę chcę być takim jak Oni” (kulturyści).

Te wspomnienia dedykuję chłopcom z tamtych lat, dziś sędziwym prekursorom polskiej kulturystyki, uczniom redaktora Stanisława Zakrzewskiego, między innymi panom: Janowi Włodarkowi, Sławomirowi Filipowiczowi, braciom Mietkowi i Bogdanowi Krydzińskiemu, Andrzejowi Laskowskiemu i wielu innym, którzy swoimi osiągnięciami sportowymi zachęcali młodzież do uprawiania zdrowych ćwiczeń siłowych.
W pierwszych godzinach Nowego Roku 2012 wypiję szampana za zdrowie i pomyślność pionierów polskiej kulturystyki.
Autor: Józef Talarczyk, Nowa Sól 31 grudnia 2011 r.
Rej.475./Historia – 34 /2011.12.31 / JWIP.PL
Akltualizacja: 2012.01.15, godz.22:26