Z cyklu: kulturystyka i nie tylko, tym razem przypominamy artykuł Stanisława Zakrzewskiego (1907 + 1972) o pierwszych latach polskiego boksu. Jest w nim o powstaniu Polskiego Związku Bokserskiego, pierwszych mistrzostwach Polski, udziale naszych bokserów w igrzyskach paryskich (1924) oraz Feliksie Stammie ( Feliksie Sztamie), twórcy potęgi polskiego boksu.
O Feliksie Stammie (1901+1976) zwanym „Papa” trzeba pamiętać, bowiem on był legendarnym trenerem, wychowawcą kilkudziesięciu mistrzów boksu oraz medalistów olimpijskich, świata i Europy. Do tej licznej grupy uczniów Stamma należy między innymi: Leszek Drogosz, Kazimierz Paździor, Marian Kasprzyk, Jerzy Kulej, Zbigniew Pietrzykowski.
Polecam książkę - autobiografie Feliksa Stamma w opracowaniu Kazimierza Gryżewskiego. W latach 1954-55 wydano ją, jako "Pamiętnik Sztama”, wznowiono w 1965 r. po tytułem „Pamiętnik Feliksa Stamma", później w 1973 r. ukazało się kolejne wydanie, uzupełnione.
Jan Włodarek, 9 czerwca 2009 r.

Z HISTORII POLSKIEGO BOKSU. Autor: STANISŁAW ZAKRZEWSKI

Pionierem sztuki pięściarskiej w naszym kraju był podobno mjr Balcerkiewicz – „Giewont”, który po przybyciu z USA do Warszawy w 1921 zamierzał zorganizować Związek Bokserski. Kilka propagandowych spotkań w Warszawie i Łodzi wzbudziło duże zainteresowanie walka na pięści. Równocześnie, a może nawet wcześniej, zawiązany w Poznaniu Wielkopolski Klub Bokserski czynił znaczne wysiłki, aby rozwinąć ten sport, podobnie zresztą jak i Centralna Szkoła Gimnastyki i Sportów, która zajęła się przede wszystkim szkoleniem. Ogromne zasługi dla rozwoju boksu w Polsce położyli inż. Jan Baran- Bilewski, por. Laskowski, Berski i inni.

Polski Związek Bokserski z siedzibą w Warszawie powstał 16 grudnia 1923 roku.. Zjazd – zaledwie kilkunastu działaczy – poprzedzony był imprezą pięściarską na rzecz Funduszu Olimpijskiego. O imprezie tej tak pisał „Stadion”:

„Warszawa nie widziała dotąd prawdziwego, sportowego boksu, gdyż jak dotąd pokazywano jej tylko walki cyrkowych atletów lub początkujących pięściarzy”.

W jakich warunkach rozgrywano walki? Walczono na zwykłych deskach ( nieheblowanych), „ring” niebył podwyższony, rundy trwały po 2 minuty. Spotkanie co chwilę przerywano z powodu rozwiązujących się pantofli i… opadających spodenek!

Pierwsze mistrzostwa Polski bez wicemistrza.W 1924 roku rozegrano pierwsze mistrzostwa w 8 wagach. Tytuł „Mistrza Polski” (bez określenia kategorii zdobył:
„Sympatyczny student Konarzewski ( Łódź), waga 85 kg, o budowie przypominającym znanego atletę Sztekkera. „Mistrz Polski” posiada długie (bokserskie!) Mięśnie, ogromną ruchliwość ( uprawia rzetelnie lekka atletykę) i jeszcze większy temperament. Konarzewski ruszył jak burza na Radziejowskiego, wparł go w okamgnieniu na sznury ringu bijąc zaciekle „serię” Raz tylko zaczerpnął powietrza podczas całego meczu, Radziejowski, trafiony skutecznie, wskutek silnego bólu zrezygnował. Jury nie uznało za możliwe przyznać mu II nagrody, która tym sposobem w wadze ciężkiej wakuje”. („Stadion”).

Porażki przez KO w I starciu i dyskwalifikacje…
Na igrzyskach paryskich ( 1924 rok) Polskę reprezentowało 5 zawodników: Konarzewski, Gerbich ( z Łodzi), Nowak, Ertmański i Świtek ( z Inowrocławia). Występy ich zakończyły się katastrofalnie i potwierdziły, że daleko nam jeszcze do średniego nawet poziomu.
Już w pierwszym starciu Świtek, Ertmański i Nowak przegrywali przez k-o. O naszych reprezentantach wagi półciężkiej (Gerbich) i ciężkiej ( Konarzewski) dr Polakiewicz tak pisał:
„Nasi pięściarze zadawali potężne ciosy w powietrze, słabo pracowali nogami, nie wykonywali uników, słowem – styl żaden, a kiedy jeszcze w clinchu chwytali przeciwników rękoma za szyję i uderzali w plecy, doprowadzili do tego, że ich zdyskwalifikowano i przerwano walkę”.

Niebawem jednak – przede wszystkim dzięki szkole poznańskiej – zaczęliśmy czynić szybkie postępy. Głon, Majchrzycki i Arski byli pierwszymi wielkiej klasy technikami. Wysoki poziom reprezentowali Ślązacy (Górny, Moczka, Snopek, Kupka), imponując zwłaszcza „twardością, zawitością i energią”.

Feliks Stamm na ringu
W Centralnej Szkole Gimnastyki i Sportów w Poznaniu Feliks Stamm był najpierw słuchaczem, pięściarzem, a później instruktorem. Młodzież tłumnie zgłaszała się do sal przy ul. Bukowskiej, gdzie Stamm uczył boksu. Stamm występował na ringu w latach 1924-1925, walcząc między innymi w reprezentacji Poznania. Z okazji jego spotkania z jednym z najlepszych wówczas pięściarzy, Wendem, czytamy w „Stadionie” ( nr 24), że Stamm „wyróżnił się techniką”.

Sukcesy polskiego boksu rozpoczęły się po igrzyskach amsterdamskich (1928 r.): Czechosłowację pokonaliśmy 12:4, a z drużyną Węgier- wówczas potęgą światową w sztuce pugilatorskiej – zremisowaliśmy 8:8. To był początek ery polskiej pięści na szerokiej arenie świata.

Autor: Stanisław Zakrzewski, „Sport dla Wszystkich”, 1966 r. (Tytułu tego czasopisma nie utożsamiać ze współczesnym miesięcznikiem „Kulturystyka i Fitness Sport dla wszystkich”).
Rej.498./Różne- 63/2012.02.06./JWIP.PL
Aktualizacja: 2012.02.06 godz. 15:35