BYŁEM WYKIDAJŁĄ W AKADEMIKU
Rozmowa z profesorem dr hab Stefanem Krajewskim, byłym reprezentantem Polski w kulturystyce rozmawia Mirosław Prandota.

Panie Profesorze, domyślam się, że jako doradca ekonomiczny Prezydenta Rzeczypospolitej, a zarazem wykładowca uniwersytecki, niewiele już ma Pan czasu na treningi...
– To prawda. Ale mimo wszystko nie zaniedbuję się. Mam w Łodzi dość obszerny dom z ogrodem i udało mi się urządzić tam siłownię w pokoju o powierzchni 28 metrów kwadratowych. Ćwiczę oczywiście na luzie, bo lat mam trochę więcej niż aktualni wyczynowcy, więc moje stawy nie tolerują zbyt dużych ciężarów.

Fama głosi, że w latach sześćdziesiątych i w początkach siedemdziesiątych zagrażał Pan nawet samemu Janowi Włodarkowi. A wyprzedzić go nie było można?
– W konkurencjach siłowych nie udało się to chyba nikomu. Ja byłem w tym względzie drugi. Koledzy mówili nawet, że drugie miejsce w siłówce to dla mnie stały etat.

Proszę przypomnieć współczesnym degustatorom środków nie zawsze dozwolonych, jakie wyniki można było mieć na zwykłym schabowym z kapustą.
– Wyciskałem na ławeczce 180, natomiast mój rekord w przysiadzie wynosił 215 kg…

Do tego dochodziły inne sporty, na które akurat wtedy miał Pan więcej czasu niż dzisiaj. Pańscy koledzy z dawnych lat przypominają sobie sławne regaty wioślarskie urządzane w Warszawie na wzór podobnej imprezy organizowanej od lat pomiędzy uniwersytetami Cambridge a Oxfordem.
– Owszem, byłem w reprezentacji Uniwersytetu Warszawskiego i startowałem przeciwko Politechnice. Poza tym uprawiałem judo pod kierunkiem mistrza Europy, Stanisława Tokarskiego oraz kolarstwo. Jeździłem rowerem dookoła Polski, pojechałem nawet do Bułgarii, zamierzałem z kolegami jechać nad Bajkał, ale Rosjanie domagali się szczegółowego planu przejazdu przez ich kraj, to znaczy dni i godzin w konkretnym miejscu, co było absolutnie niemożliwe do określenia, więc nic z tego nie wyszło.

Kiedy rozpoczął Pan treningi kulturystyczne?
– W sześćdziesiątym pierwszym. Miałem wtedy 20 lat i byłem na pierwszym roku ekonomii Uniwersytetu Warszawskiego, a ćwiczyłem w „Syrence”, gdzie trenerem był Henryk Jasiak. Ćwiczyliśmy tam razem z Perepeczką, Krydzyńskimi, Rossą...

Podobno Marian Rossa był w tym czasie najwszechstronniejszym polskim sportowcem ?
– To, co on wtedy robił, było prawie nie do uwierzenia. Potrafił na przykład wygrać spartakiadę sam jeden przeciw całemu wojsku. Po prostu obstawiał wszystkie konkurencje i zdobywał najwyższą ilość punktów.

Panu trafił się dla odmiany dyplom od samego Bena Weidera. Czy była to wtedy prestiżowa nagroda?
– Bardzo. Chyba trzech albo czterech Polaków otrzymało takie wyróżnienie.

Jakie sporty uzupełniające uprawialiście wtedy najczęściej ?
– Najbardziej przydatne okazały się ćwiczenia ciężką piłką lekarską. Różne rzuty z obrotem sprawiły, że miałem wręcz dekoracyjne mięśnie brzucha. Poza tym taki trening gwarantował dużą sprawność, bo mięśnie przystosowywały się do wielu wymagań, jakie przynosiło życie.

Na przykład do jakich?
– Chociażby do popularnego dzisiaj wśród kulturystów „zawodu” bramkarza. Dawniej ktoś taki nazywał się zwyczajniej: wykidajło. Ja również byłem wykidajłą, akurat w akademikach na Kickiego. Chodzili tam różni amatorzy przygód, którzy wypatrywali dziewcząt w akademiku i wdzierali się nocą do ich pokoi, oczywiście bez zaproszenia. Dziewczęta zażądały naszej ochrony, bo same nie dawały sobie rady z nieproszonymi gośćmi. Pamiętam, że pewnego razu przebrałem się za rosłą panienkę, założyłem jakąś damską piżamę i położyłem się w damskim pokoju przy otwartych oknach, czekając na amanta. Nie będę opisywał szczegółów, wspomnę tylko, że byliśmy dość bezwzględni, a przede wszystkim skuteczni wobec tych, których przyłapaliśmy. Metoda okazywała się na tyle dobra, że przez długi czas był spokój.

Po studiach powrócił Pan do Łodzi, gdzie oddał się Pan pracy naukowej. Jak długo jeszcze udawało się godzić ambicje naukowe ze sportowymi?
– Bodajże do 1977 roku występowałem jeszcze jako kulturysta w barwach „Społem”. Później już tylko czas letni miałem do dyspozycji. Zakotwiczyłem (dosłownie) na jeziorze Jeziorak, gdzie panuje cisza i ma się ożywczy kontakt z przyrodą. Lubię pływać, a także chodzić po górach, gdy tylko mogę wyrwać się od codziennych zajęć.

Panie profesorze, wiadomo już, że tych zajęć jest niesamowita ilość jak na jednego człowieka. Jak daje Pan sobie radę, jeżdżąc tak często z Łodzi do Warszawy i z powrotem? Bo przecież zajęcia ze studentami i doradzanie prezydentowi to nie wszystko, co los Panu zgotował. Czy można powiedzieć, że energia zdobyta w sali sportowej procentuje po latach?
– Chyba tak, bo to rzeczywiście jeszcze nie wszystko. Na uniwersytecie jestem kierownikiem katedry ekonomii, zajmuję się tam teorią funkcjonowania przedsiębiorstw, transformacją systemową, prywatyzacją i restrukturyzacją. Niezależnie od tego już od roku 1990 pełnię funkcję eksperta do spraw przedsiębiorstw w Banku Światowym, a także w Międzynarodowej Korporacji Finansowej. W poprzednim rządzie byłem sekretarzem grupy, która przygotowywała program restrukturyzacji i prywatyzacji. W Radiu Łódź jestem szefem Rady Nadzorczej.

Jeżeli do tej pokaźnej dawki obowiązków dodamy jeszcze siłownię, wycieczki i łowienie ryb w jeziorze, to zastanawiam się, czy w Łodzi doba ma naprawdę tylko 24 godziny.
– Niestety, tylko tyle. Bywa, że przez kilka nocy z rzędu śpię po 3 godziny, aby podołać wszystkiemu.

A przecież chciałoby się jeszcze poczytać coś bardzo zwyczajnego, w każdym razie „zwyczajniejszego” niż restrukturyzacja i podobna „czarna magia”. Co czyta Pan, kiedy literatura fachowa leży na półce?
– Najchętniej książki historyczne, ale mam też lektury nietypowe. Na przykład mogę czytać w nieskończoność „Dobrego wojaka Szwejka”, a także Bułhakowa lub Izaaka Babla. Ponieważ mam swój jacht na jeziorze w pobliżu posiadłości niedawno zmarłego Zbigniewa Nienackiego, więc wypadało również przeczytać książki sąsiada. Zapewniam, że przeczytałem je wszystkie z dużą przyjemnością.
Dziękuję za rozmowę Mirosław Prandota, czerwiec 1998 r.
(za zgodą M.P.)
Rej.531/Wywiady - 18/2012.04.02 /JWIP.PL
Aktualizacja 2012.04.21, godz.09:02